Τι θα τρώμε το 2050;
Ο πληθυσμός του πλανήτη ως το 2050 θα έχει διπλασιαστεί. Κατ’ αναλογία θα πρέπει να διπλασιαστεί και η παραγωγή τροφίμων. Σύμφωνα με τις ισχυρότερες εταιρείες μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη χρήση προηγμένων φυτοφάρμακων και αρκετών, ισχυρών λιπασμάτων. Η Anna Lappé έχει αντίθετη γνώμη.
Who is who: Εκπαιδευτικός και συνιδρυτικό μέλος των οργανώσεων Small Planet Institute και Small Planet Fund, που αποτελούν παγκόσμια δημοκρατικά κινήματα για την αντιμετώπιση της πείνας και της φτώχειας, κόρη της διάσημης αμερικανίδας ακτιβίστριας Frances Moore Lappé και best seller συγγραφέας ("Diet for a Hot Planet").
Το τελευταίο project της ονομάζεται Food MythBusters και αφορά μία διαδικτυακή σελίδα συγκέντρωσης πληροφοριών σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη, με βασικό στόχο να αποδείξει την υπεροχή της βιώσιμης γεωργίας έναντι της βιομηχανικής. Για λογαριασμό του δημιουργήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο το πρώτο βίντεο-ντοκιμαντέρ με τίτλο "Do we really need industrial agriculture to feed the world?" ("Πράγματι χρειαζόμαστε τη βιομηχανική γεωργία για να τραφεί ο πλανήτης;").
Οι παρατηρήσεις που περιέχονται σ'αυτό αφορούν την αγροτική πραγματικότητα στην Αμερική από τον 20ό αιώνα και μετά αλλά απεικονίζουν ολοκάθαρα και τα δεδομένα της αγροτικής οικονομίας παγκοσμίως.
Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Lappé υποστηρίζει πως οι κορυφαίες εθνικές εταιρείες τροφίμων «παγίδευσαν» τα τελευταία χρόνια τους αγρότες υποσχόμενες υψηλές οικονομικές απολαβές. Σε αρχικό στάδιο επέβαλαν την μονοκαλλιέργεια, δηλαδή την ανάπτυξη ενός και μόνο είδους, ξεχωριστού για κάθε μονάδα. Εξαλείφθηκε έτσι η διαδικασία της αμειψισποράς, που εμπλουτίζει το έδαφος με χρησιμότατα συστατικά, με αποτέλεσμα τα φυτά να χρειάζονται όλο και περισσότερα χημικά υλικά και λιπάσματα για να αναπτυχθούν. Στο κομμάτι της κτηνοτροφίας επικράτησε η συγκέντρωση των ζώων από τις ανοιχτές φάρμες σε κτηνοτροφικές μονάδες.
Άμεση συνέπεια ήταν η ανάπτυξη ασθενειών, που ανάγκασαν τους κτηνοτρόφους να καταφύγουν σε όλο και πιο ισχυρά αντιβιοτικά. Με αυτόν τον τρόπο το αγροτικό εισόδημα διατέθηκε σε λιπάσματα και φάρμακα και καλλιεργητές και κτηνοτρόφοι εξαρτήθηκαν οικονομικά από την προμήθεια αυτών.
Οι ισχυρές μονάδες συντηρήθηκαν αλλά οι μικρές, οικογενειακές φάρμες, αφανίστηκαν.
Ως εδώ τα περισσότερα είναι λίγο ως πολύ γνωστά. Το εντυπωσιακό στοιχείο του ντοκιμαντέρ βρίσκεται στη διαπίστωση της Lappé πως οι βιομηχανοποιημένες γεωργικές μονάδες είναι καταδικασμένες εκ φύσεως να εκλείψουν. Για να διατηρήσουν την παραγωγή τους θα πρέπει να συνεχίσουν τις εξορύξεις ορυκτών. Τα αποθέματα αυτών λιγοστεύουν και οι πρώτες ύλες γίνονται όλο και πιο ακριβές άρα οι μονάδες προοδευτικά θα μειωθούν και εν τέλει θα αφανιστούν. Μαζί τους και οι χημικές μέθοδοι παραγωγής. Αντιθέτως οι αγροτικές μονάδες που επιμένουν βιολογικά, λιπαίνοντας το έδαφος με κομπόστ και επιδιώκοντας την αμειψισπορά του, θα εξασφαλίσουν υγιέστερες εκτάσεις άρα και μεγαλύτερη βιωσιμότητα. Το ίδιο ισχύει και για τις αντίστοιχες κτηνοτροφικές.
Βέβαια η ευθύνη για την καθιέρωση του φυσικού τρόπου καλλιέργειας βαραίνει όλους μας.
Οι εταιρείες παραγωγής ισχυρίζονται πως στα επόμενα χρόνια δε θα αρκεί το φαγητό για το σύνολο του πληθυσμού. Η Lappé υποστηρίζει το αντίθετο και αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το καλαμπόκι, που αποτελεί τη μεγαλύτερη καλλιέργεια στις Η.Π.Α. Μόνο το 1% φτάνει στους καταναλωτές ενώ το υπόλοιπο διατίθεται για τροφή ζώων και παραγωγή καυσίμων. Με το ισχύον σύστημα εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, ακόμα και αν η παραγωγή διπλασιαστεί, είναι βέβαιο πως μέρος του πληθυσμού θα πεινάσει. Δεν υπάρχει ανάγκη για περισσότερα προϊόντα- υπάρχει η υποχρέωσή μας απέναντι στο περιβάλλον και στους εαυτούς μας για σοφότερη διαχείρισή τους. Απώτερος σκοπός του κινήματος, καθένας από μας να καλλιεργεί όσα ακριβώς χρειάζεται για να τραφεί. Επιστροφή στις μικρές καλλιέργειες λοιπόν, στα μποστάνια και τα χωράφια που μας εξασφαλίζουν ήδη με φυσικούς τρόπους περισσότερα από τα απαραίτητα.
Στο ακόλουθο video δείτε αναλυτικότερα τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις των Food MythBusters.