Amazon: τέρμα το φουά-γκρα
Πολιτογραφημένο στη Γαλλία, αλλά με καταγωγή αιγυπτιακή, το φουά-γκρα ανήκει στην crème de la crème των πολυτελών εδεσμάτων. Η νοστιμιά του ωστόσο παραμένει σκανδαλώδης: αδιαφιλονίκητη αλλά και βάρβαρη, αφού απαιτείται... πρησμένο συκώτι, όπως δηλώνει και η ονομασία του (foie gras = παχουλό ήπαρ), για τις χήνες του Perigord, και όχι μόνο, ώστε να εξασφαλιστεί η ακριβοθώρητη λιχουδιά.
Τα τελευταία χρόνια ουκ ολίγες ενώσεις προστασίας και υπεράσπισης ζώων έχουν αντιταχθεί σθεναρά στην παραγωγή και διακίνησή του, παρουσιάζοντας εικόνες και ντοκιμαντέρ αντιπροσωπευτικά των συνθηκών που επικρατούν στις μονάδες εκτροφής: οι χήνες παραταΐζονται βιαίως, κυρίως με μίγματα από σύκα και άλλους καρπούς, με σκοπό να αποθηκεύσουν το μέγιστο δυνατό λίπος στο συκώτι τους. Με αυτή την τεχνική συνηθιζόταν στην αρχαία Αίγυπτο τα πτηνά να προετοιμάζονται για πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, καθώς το λίπος ηύξανε τις αντοχές τους. Άπαξ δοκιμάστηκε όμως η γεύση του συκωτιού, και κρίθηκε εξαιρετική, η τεχνική του παραφουσκωμένου ήπατος υιοθετήθηκε συστηματικά, αναπαράγοντας το φαινόμενο με τεχνητό τρόπο. Το επιστέγασμα της βαναυσότητας έρχεται με τον τρόπο εξαγωγής του συκωτιού από το σώμα του πτηνού, που, σε αρκετές γαλλικές φάρμες, ολοκληρώνεται χωρίς εκείνο να έχει θανατωθεί.
Τις τελευταίες δεκαετίες οι μέθοδοι παραγωγής του προξενούν ολοένα εντονότερες και πιο συχνές αντιδράσεις οικολογικών ομάδων. Η υψηλή γαλλική κουζίνα βέβαια τιμούσε και τιμά το εκλεκτό έδεσμα σε κάθε ευκαιρία. Έχουν μείνει στην ιστορία τα γεύματα της εμβληματικής γαλλίδας σεφ Danièle Mazet-Delpeuch, προσωπικής μαγείρισσας του François Mitterrand και ευρέως αναγνωρισμένης μεταξύ των φτασμένων γάλλων cuisiners. Από τη δεκαετία του 1970 η Delpeuch παρήγαγε τρούφες και φουά-γκρα στη φάρμα της, στην περιοχή του Perigord, όπου ως το 1988, που μεταφέρθηκε στην προεδρική κατοικία, οργάνωνε τα ονομαστά «Foie Gras Weekends» (σαββατοκύριακα για το φουά-γκρα): διήμερα μαγειρικής και γευσιγνωσίας, αφιερωμένα στα εκλεπτυσμένα πιάτα της.
Ωστόσο, ήδη από το 2007, οργανώσεις με στόχο την υπεράσπιση των ζώων, πρωτοστατούσης της βρετανικής Viva!, έχουν ξεκινήσει ηχηρές εκστρατείες για να περιορίσουν, και προοδευτικά να ανακόψουν, τη διακίνησή του. Η πρώτη μεγάλη νίκη για την Viva! ήρθε στις αρχές του Οκτωβρίου, που, όπως αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα της διαδικτυακής Daily Mail, το δημοφιλές ηλεκτρονικό κατάστημα Amazon απαγόρευσε την πώληση του φουά-γκρα στον βρετανικό ιστότοπό του.
«Προϊόντα, ή τεμάχιά τους, που προέρχονται από φάλαινα, δελφίνι, καρχαρία, ελέφαντα (συμπεριλαμβανομένου του ελεφαντοστού) ή από οποιοδήποτε άλλο φυτό ή ζώο που απειλείται και έχει υποβληθεί σε ρύθμιση, απαγορεύονται, όπως και τα προϊόντα που περιέχουν φουά-γκρα», αναφέρουν μεταξύ άλλων οι όροι πώλησης του βρετανικού Αmazon. Σε σχετική ανακοίνωση καλούνται οι απανταχού πωλητές του να συμμορφωθούν με τις παραπάνω οδηγίες.
Η απόφαση αυτή επηρεάζει σημαντικά τη μαζική διακίνηση του προϊόντος, καθώς πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς πλατφόρμες πωλήσεων. Η Viva! ανακοίνωσε πως εδώ και αρκετούς μήνες ασκούσε συνεχείς πιέσεις στη διοίκηση του ιστότοπου παρουσιάζοντας εκτενώς τον βάναυσο, για τις χήνες, τρόπο παραγωγής του φουά-γκρα, στις περισσότερες γαλλικές φάρμες, ενώ περί τους 10,000 χρήστες του Amazon συνέπλευσαν με την απόφαση της οργάνωσης υπογράφοντας τη σχετική αίτηση.
Αρκετές ακόμα ενώσεις, με ισχυρότερες την Peta και την L214, δήλωσαν τη στήριξή τους στον αγώνα της Viva! και συνεχάρηκαν το Amazon για την απόφασή του. Μένει τώρα να ανακοινωθούν οι ακριβείς ημερομηνίες απαρέγκλιτης εφαρμογής της απαγόρευσης ενώ επόμενος στόχος είναι ένας ακόμα κολοσσός του ηλεκτρονικού εμπορίου, η εταιρεία E-bay.