Βασίλισσα για μια νύχτα
Τον Ιούνιο σας είχα μιλήσει για τα λευκά ευωδιαστά λουλούδια στο φεγγαρόφωτο. Από τότε το σκηνικό έχει αλλάξει. Οι μανόλιες και οι γαρδένιες έχουν τελειώσει από καιρό καθώς και τα λίλιουμ. Η Choyisia ternata έχει μπουμπουκιάσει για τη φθινοπωρινή της εξόρμηση, τα μπουγαρίνια και η γκραντούκα έχουν μειώσει λίγο την παραγωγή λόγω δροσιάς, ενώ το «άλλο φούλι» (Clerodendrum filippinum) την έχει αυξήσει πάλι λόγω δροσιάς. Το κάθε επίπεδο θερμοκρασίας στον κήπο έχει και τους θιασώτες του.
Αυτές τις μέρες, όμως, ένα είναι το ανθισμένο φυτό που κυριαρχεί στη σκέψη μου και αυτό γιατί τα μεγάλα (20-25 πόντους διάμετρο) άνθη του είναι από τα πιο εντυπωσιακά όμορφα και τα πιο ευωδιαστά... Το επιστημονικό του ελληνικότατο όνομα είναι Epiphyllum oxypetalum. Στα αγγλικά είναι γνωστό ως “Night-blooming Cereus” ή “Queen of the Night”. Ελληνικά το λένε και Νυχτολούλουδο, που όμως είναι η πιο κοινή ονομασία του πασίγνωστου Cestrum nocturnum, με τα ασήμαντα, σχεδόν άφαντα, πρασινωπά ανθάκια που πλημμυρίζουν τις νυχτερινές αυλές μ’ ένα άρωμα τόσο βαρύ και γλυκό που πολλοί το αντιπαθούν και λένε πως τους φέρνει πονοκέφαλο. Τελευταία έχω αρχίσει να ακούω και στην Ελλάδα να αποκαλείται Βασίλισσα της Νύχτας.
Το κακτοειδές αυτό επίφυλλο κατάγεται από τη Νότια Αμερική. Στο κλίμα μας επιζεί μεν αλλά με αραιή ανθοφορία, που το κάνει πιο ακριβοθώρητο. Σαν αποτέλεσμα η εμφάνιση του άνθους του, από μία έως τρεις φορές κάθε καλοκαίρι, αποτελεί γεγονός. Το φυτό βγάζει όλα τα μπουμπούκια μαζί. Το δικό μας είχε 12 την περασμένη εβδομάδα και άνθισαν διαδοχικά τρεις συνεχόμενες νύχτες. Η μία έτυχε να έχει πανσέληνο και να έχω καλέσει φίλους. Κανείς τους δεν είχε δει ανθισμένο το φυτό αυτό. Όλο το βράδυ πηγαινοερχόμασταν παρακολουθώντας σαν σήριαλ την εξέλιξη του από μπουμπούκι (στις 9 μ.μ.) έως ολάνοιχτο (κατά τις 11.30 μ.μ). Παίρναμε φωτογραφίες και το συζητούσαμε.
Τους εξήγησα ότι σε μερικές ώρες, πριν ακόμα χαράξει, το ευωδιαστό αυτό αριστούργημα θα έχει μαραθεί και κρεμάσει σαν κουρελιασμένη πατσαβούρα... ούτε 6 ώρες δε ζει τέτοια εποχή. Για να το δεις πρέπει να είσαι εν εγρηγόρσει. Πήραμε φωτογραφίες και με τεχνητό (για να φαίνονται οι λεπτομέρειες) και με το κανονικό νυκτερινό φως για την ατμόσφαιρα.
Θα με ρωτήσετε γιατί είναι τόσο άγνωστο το φυτό; Είναι τόσο ευαίσθητο και δύσκολο στη φροντίδα; Όχι, καθόλου. Πολλαπλασιάζεται εύκολα από ένα φύλλο που μπήγουμε στο χώμα, θέλει λίγο νερό και λίπασμα μια φορά τον χρόνο. Αν φροντίσουμε να έχουμε τη γλάστρα σε μέρος προστατευμένο από τον αέρα και τον δυνατό ήλιο, και το στηρίξουμε σε καφασωτό, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα πάει καλά. Μόνο μια παγωνιά διαρκείας μπορεί να το σκοτώσει. Η φίλη μου η Φούλα στο Ψυχικό έχει το δικό της που είναι τεράστιο σε μη θερμασμένο εσωτερικό χώρο με τζαμαρία. Εκεί, τελείως προστατευμένο, θεριεύει και ανθίζει πολύ περισσότερες φορές... μέχρι Δεκέμβριο το έχω δει ανθισμένο.
Και επιστρέφουμε στο γιατί δεν είναι πιο κοινό. Απλούστατα, όταν δεν είναι ανθισμένο δεν είναι καθόλου όμορφο... ή μάλλον είναι άσχημο. Τα φύλλα του μοιάζουν μονίμως στραπατσαρισμένα, σκονισμένα και μισοξεραμένα (φαίνονται και στο φόντο των φωτογραφιών) και επειδή από τα παλιά φύλλα βγαίνουν τα μπουμπούκια δεν μπορείς να τα αφαιρέσεις... πρέπει μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει, δώδεκα μήνες τον χρόνο, να το βλέπεις και να ντρέπεσαι, και να σκέφτεσαι πως θα το κρύψεις για να μη σου χαλάει την όψη και των γύρω φυτών.
Πολλές φορές μέσα στο χρόνο κοιτάζω το δικό μου και λέω: αξίζει τον κόπο αυτή η ασκήμια για έξι ώρες ομορφιάς και ευωδιάς; Τελικά πάντα καταλήγω ότι ναι, αξίζει!
Γεωπόνε, γιατί μαραίνεται το νυχτολούλουδο;